Hoe gezond is sushi nou eigenlijk?

All you can eat sushi restaurants zijn immens populair en floreren ondanks de crisis. Veel keuze en de mogelijkheid eten te blijven bestellen terwijl je eigenlijk drie rondes geleden al genoeg had ‘om de kosten er uit te halen’ blijkt een succesformule te zijn. Ook in huize van yours truly wordt regelmatig een driepersoonsbak sushi gehaald die we dan schaamteloos met zijn tweeën naar binnen werken tot we niet meer kunnen. Gezonder dan pizza, toch? Japanners eten veel sushi, hebben een hoge levensverwachting en zijn zelden obese. Dat is wat ik mezelf altijd voorhoud als ik weer een hap van mijn temaki gedrenkt in sojasaus neem. Maar is sushi wel zo gezond? Ik besloot het uit te zoeken.

De rijst

Ik ga hier geen calorieën tellen, want dat vind ik onzin. Ik heb ooit, bijna dwangmatig, elke calorie die in mijn voedsel zat geteld, tot ik mezelf een keer betrapte op het checken van het aantal calorieën in mijn conditioner. Toen ben ik gestopt. Als je je verdiept in gezond voedsel en regelmatig en met mate eet hoef je geen calorieën te tellen.

Sushi bevat vrijwel altijd witte rijst en het bleek nog niet zo makkelijk om een eenduidig antwoord te vinden op de vraag of deze rijst gezond is. Bruine rijst bevat meer fytinezuur, dat zich bindt aan belangrijke mineralen (calcium, ijzer en zink) in het lichaam, waardoor het kan bijdragen aan tekorten van die mineralen. Bij witte rijst is het vliesje dat bruine rijst bruin maakt verwijderd en juist dat vliesje bevat fytinezuur. 1-0 voor witte rijst dus.

Witte rijst heeft echter een hoge glykemische index, wat inhoudt dat de koolhydraten snel door het lichaam worden afgebroken en omgezet in suikers en dat heeft een negatief effect op de bloedsuikerspiegel. Overmatig voedsel eten met een hoge glykemische index kan bijdragen aan het ontstaan van diabetes. En sushirijst heeft die zoetzure smaak niet van nature, er wordt azijn en suiker aan toegevoegd. Niet veel, maar in ieder geval 100% meer dan in gewone ‘side-dish’ rijst.

Extreem ongezond is sushi rijst dus niet en in mate mag het best, maar de ‘all-you-can-eat-hoeveelheden’ witte rijst zijn toch wat te veel van het goede.

De nori

Nori zijn die zwartgroene velletjes waar sushi in wordt gewikkeld. Nori worden gemaakt van roodwieren, een type zeewier, en zijn een bom van gezonde voedingsstoffen. 100 gram nori bevat veel proteïne en voedingsvezels, maar ook jodium, caroteen, vitamina A, B en C1, calcium, magnesium, kalium, zink en ijzer. Kortom, gezond. Kleine kanttekening is dat 100 gram nori eten, zelfs in een all-you-can-eat setting, best wel een prestatie is. Dus hoewel nori heel gezond zijn, zijn de nori alleen niet voldoende om sushi tot een gezonde maaltijd uit te roepen.

Nori

De vis

Afgezien van het risico op een fikse voedselvergiftiging is rauwe vis best wel gezond. Toch? Ja, vis zit vol omega 3-vetzuren en die dragen bij aan het voorkomen van hart- en vaatziekten, artritis en depressies.

Helaas is dat maar één kant van de medaille. Vis kan namelijk veel kwik bevatten, methylkwik om precies te zijn. Bij mensen kan een teveel aan methylkwik in het lichaam leiden tot een hartaandoening of een auto-immuun ziekte. Gevaarlijker nog is het voor zwangere vrouwen of vrouwen die borstvoeding geven, omdat een teveel aan kwik bij kinderen wordt geassocieerd met ADHD, een lager IQ en problemen met taalvaardigheid en geheugen. Hier een handige kwikcalculator om te zien hoeveel kwik je binnen krijgt per week.

Een populaire vissoort in sushi is tonijn. De blauwvintonijn wordt met uitsterven bedreigd en aangezien de tonijn een roofdier is die hoog in de maritieme voedselketen staat raakt het ecosysteem in de oceanen daardoor verstoord.

Geelvintonijn zwemt graag met dolfijnen en bij de vangst van de tonijn raken dolfijnen vaak verstrikt in de netten en zijn dus collateral damage van de tonijnvangst. Sinds de jaren ’50 zijn er al 6 miljoen dolfijnen gestorven als gevolg van bijvangst!!! Afgezien van de kwik is het dus beter om tonijn te mijden in sushi, want hoe minder vraag, hoe minder vangst.

De sauzen

Geen sushi zonder sojasaus! Zonder sojasaus vind ik sushi niet zo bijzonder, maar het is juist die sojasaus die zo ontzettend ongezond is.

Authentieke sojasaus wordt gemaakt door fermentatie van sojabonen en tarwe (hier een filmpje van hoe het wordt gemaakt) en het proces duurt ongeveer 12 tot 18 maanden! Deze sojasaus is gezond. Je snapt dat wat je bij de toko koopt voor een paar euro niet authentiek is.

Nee, de sojasaus uit de supermarkt wordt vaak binnen twee dagen op chemische wijze gemaakt. Meel van sojabonen wordt gemengd met maïszetmeel en vervolgens op speciale wijze verhit gedurende 8 tot 12 uur. Daarna wordt natriumcarbonaat toegevoegd om het mengsel wat te neutraliseren. Soms heb je geluk en wordt de chemische sojasaus gemengd met natuurlijke sojasaus tot een semi-chemische sojasaus.

Chemische sojasaus bevat stoffen met moeilijke namen die kankerverwekkend zijn, kunnen leiden tot DNA-mutaties, onvruchtbaarheid kunnen veroorzaken en nog veel erger.

Kort samengevat, chemische sojasaus is zeer ongezond.

Maar de wasabi dan? Echte wasabi bevat ontzettend veel gezonde stoffen. De kans is echter groot dat je nog nooit echte wasabi hebt gegeten (filmpje), de plant groeit namelijk op zeer specifieke plekken (voornamelijk in Japan), wasabi is een kostbaar product en wordt niet op grote schaal geëxporteerd. Wat wij voor wasabi aanzien is een mengsel van mosterd, mierikswortel en kleurstoffen met een vleugje E-nummers.

Gari (gember) wordt bij de sushi gegeten als palate cleanser (kom gewoon niet op het Nederlandse woord hiervoor. Iemand?). Idealiter, wordt gari gemaakt van jonge gember en shizoblad, zodat het na het inmaken zijn mooie, roze kleur krijgt. Te oude gember? Geen probleem, fabrikanten verven het wel even voor je in die mooie roze tint. Niet zo gezond dus. Je kunt het overigens ook zelf maken.

Gari Ginger

Kortom, heb je de real deal, dan zijn de sauzen en de gember bij sushi heel gezond. Ik vermoed dat we niet the real deal krijgen en daardoor veel rotzooi binnen krijgen door consumptie van die sausjes en gember.

Conclusie

Eet je sushi gemaakt met gezonde vis, voldoende nori en top of the line saus en gember, dan is het zo ongezond nog niet. Vergeet echter niet dat vele (niet allemaal dus!) sushitenten graag winst willen maken en dit kan ten koste gaan van de kwaliteit van je eten. Sushi mag in dat geval nog steeds, maar met mate en zonder jezelf wijs te maken dat je je lichaam een plezier doet door sushi te eten in plaats van fastfood, want het kan gezonder.

Wist je dat ...

  • Japan alle credits krijgt, maar sushi eigenlijk ooit een keer in China is uitgevonden?
  • Er sushi wordt gemaakt van kogelvissen, die dodelijk kunnen zijn, indien verkeerd bereid?
  • Japanse chefs die kogelvissen bereiden een zware training moeten doorlopen en daarna als examen de door henzelf bereide kogelvis moeten eten, wat wel eens heeft geleid tot de dood van examenkandidaten?
  • Sushi eigenlijk met de handen moet worden gegeten en alleen sashimi traditioneel met stokjes wordt geconsumeerd?
  • Niet de rijst, maar de vis in de sojasaus gedoopt hoort te worden?
Bronnen afbeeldingen: Sushi via StockPholio.com Nori Andrea_Nguyen via photopin cc Gember Quinn Dombrowski via StockPholio.com

0 berichten

Er zijn nog geen reacties. Wees de eerste die een reactie plaatst!

Laat een reactie achter