Het grote natuurlijke zonnebrandcrème artikel

natuurlijke zonnebrand

De eerste hittegolf van dit jaar is al een feit, dus dat is een mooi begin van deze zomer. En zoals altijd rond deze tijd van het jaar ontploft het internet met alles over zonnebrandcrème. Van horrorverhalen over hoe je er enge ziektes van krijgt tot geruststellende stukjes over de veiligheid ervan. Zelf zag ik door de bomen het bos niet meer en besloot er eens goed voor te gaan zitten om het te onderzoeken. En als ik toch bezig ben, kan ik net zo goed een artikeltje typen erover. Hieronder alle info die ik vond over natuurlijke zonnebrandcrème op een rijtje.

Is de zon gevaarlijk?

Zeggen dat de zon gevaarlijk is, is erg kort door de bocht. Ons lichaam heeft namelijk zonlicht nodig om vitamine D aan te maken en dat heb je weer nodig voor onder andere sterke botten en tanden en voor je hormoonbalans. Het mooie aan deze gratis bron van vitamine D, in tegenstelling tot supplementen, is dat je nooit een overdosis ervan kunt krijgen, aangezien je lichaam simpelweg stopt met het aan te maken als het genoeg heeft. Ik kon geen betrouwbaar onderzoek vinden met betrekking tot de vitamine D tekorten van Nederlanders, maar meer dan de helft van onze Britse buren heeft een tekort. Met andere woorden, we hebben die zon in de zomer nodig voor een voorraadje tijdens de koude maanden. Wat is dan wél zo gevaarlijk aan de zon? Een verbrande huid. Dit kan namelijk het DNA in je huid beschadigen, waardoor het minder goed in staat is zichzelf te beschermen.  Hoe vaker je verbrandt, hoe groter de kans is op de gevaarlijkste vorm van huidkanker, melanoom. Je huid veroudert bovendien sterk bij verbranding.

zonnebrand

UV stralen

Zonnestralen hebben verschillende golflengtes, die we hier voor het gemak even onderverdelen in UVA, UVB en UVC. De laatste, UVC, zijn de gevaarlijkste stralen maar die worden tegengehouden door onze ozonlaag. Daarom is het zo belangrijk om die intact te houden. UVA stralen zijn de langste en sterkste zonnestralen, aanwezig gedurende het hele jaar en in staat om de huid diep door te dringen. Ruim 90% van de zonnestralen bestaat uit UVA. Je huid krijgt zijn kleurtje door deze stralen doordat hij meer pigment (melanine) aanmaakt voor bescherming tegen de zon. Mensen met een donkere huidskleur verbranden daarom minder snel. UVA brengt geen directe schade aan DNA aan, maar creëert wel de omstandigheden voor UVB om dit te doen. UVB zijn middellange zonnestralen die voor een gedeelte worden geblokkeerd door de ozonlaag. De sterkte van de stralen hangt van het tijdstip op de dag, maar ook van het seizoen. UVB stralen zorgen voor de aanmaak van vitamine D, maar richten ook directe schade aan DNA door verbranding. Tegelijkertijd stimuleert UVB het lichaam meer melanine aan te maken, waardoor de huid nog sneller donkerder wordt en dus beter beschermd. Omdat wetenschappers er nog niet helemaal over uit zijn welke van de twee soorten stralen nou schadelijker is op den duur is het vooralsnog belangrijk om onszelf te beschermen tegen beide.  En daar komt zonnebrandcrème bij kijken.

SPF

Hoe goed zonnebrandcrème je beschermt tegen verbranding wordt uitgedrukt in een factor, de zogenaamde SPF (sun protection factor). Om de SPF van een product te bepalen wordt bij mensen die gevoelig zijn voor de zon gemeten hoe snel zij verbranden in de zon zonder zonnebrandcrème. Vervolgens wordt deze test herhaald, maar dan met zonnebrandcrème. Het aantal minuten nadat ze met zonnebrandcrème verbranden worden gedeeld door het aantal minuten dat ze zonder de crème verbranden. Vervolgens wordt dat cijfer naar boven of beneden afgerond, zodat het getal deelbaar is door 5. Als iemand bijvoorbeeld na 10 minuten verbrandt in de zon zonder beschermingsproducten en na 150 minuten mét, dan is de factor van het gebruikte product dus 150/ 10 = 15. Echter, de werking van zonnebrandcrème hangt niet alleen af van de huid. Ook de omstandigheden, het correcte gebruik van de crème en de kracht van de UV-stralen spelen een rol. Dus de factor is niet 100% accuraat. De factor loopt overigens ook niet lineair op. Dat wil dus zeggen dat je niet twee keer zo lang in de zon kan liggen met een factor 30 als met een factor 15. Sterker nog, factor 30 geeft je maar 4% meer bescherming dan factor 15! Sinds 2006 zijn er onder andere binnen de EU uniforme afspraken gemaakt over hoe de SPF van een product dient te worden gemeten. Consumenten worden op die manier beter beschermd tegen overdreven claims. Binnen de EU mogen bovendien geen factoren van boven de 50 worden vermeld. Dit roept namelijk een ongefundeerd gevoel van veiligheid op bij consumenten. Maar ook onder factor 50 beschermen de producten niet volledig, want de factor van zonnebrandcrème geeft enkel aan hoe goed je wordt beschermd tegen UVB stralen. Dat wil overigens niet zeggen dat zonnebrandproducten niet beschermen tegen UVA, maar dat staat dan los van de SPF vermeld op het product.

Soorten zonnebrandcrème

Kort gezegd bestaat zonnebrandcrème met twee soorten filters: natuurlijke en chemische. Een fijn overzicht van de verschillen tussen deze twee vind je hier.

Chemische zonnebrandcrème

Chemische zonnebrandcrème bestaat vaak uit de volgende ingrediënten: octylcrylene, avobenzone, octinoxate, octisalate, oxybenzone, en homosalate. Chemische zonnebrand vormt een dun laagje op de huid die zonnestralen absorbeert. Het probleem met vele ingrediënten in chemische zonnebrand is dat ze de huid kunnen doordringen en schade kunnen aanbrengen aan ons lichaam of hormoonbalans. Chemische zonnebrandproducten moeten bovendien steeds opnieuw worden aangebracht, omdat ze, ironisch genoeg, gedeeltelijk worden afgebroken door de zon. De meeste ingrediënten in chemische zonnebrandcrème beschermen tegen UVB stralen, maar avobenzone biedt bijvoorbeeld een uitstekende bescherming tegen UVA stralen. Het is echter een instabiel ingrediënt in de zon en heeft toevoegingen nodig om stabiel te zijn.

zonnebrandcrème

Natuurlijke zonnebrandcrème

Natuurlijke zonnebrandcrème bestaat meestal uit titaniumdioxide (tegen UVB) en zinkoxide (tegen UVA). Het woord 'natuurlijk' moet hier met een korreltje zout worden genomen, want hoewel beide ingrediënten (gedeeltelijk) voorkomen in de natuur, worden ze vaak op chemische wijze gewonnen. Bij natuurlijke zonnebrandcrème worden zonnestralen niet geabsorbeerd, maar weerkaatst. Deze zonnebrand wordt ook niet afgebroken door de zon. Het grote nadeel van deze vorm van zonbescherming is de witte waas die het achter kan laten op de huid. Denk aan de strandwacht met de witte neus in oude films. Titaniumdioxide en zincoxide bestaan uit te grote deeltjes om de huid door te dringen, waardoor ze als veiliger voor de gezondheid worden gezien. Een uitzondering hierop vormen de nanodeeltjes, waar ik zo nog op terug kom.

DIY zonnebrandcrème

Een andere vorm van natuurlijke zonbescherming is het gebruik van oliën die van nature een SPF hebben. Je ziet hier veel DIY recepten voor terug online, maar het is nog maar de vraag of dit wel zo veilig is. De daadwerkelijke zonbescherming wordt immers niet getest. Wortelzaadolie zou een beschermingsfactor tussen de 35 en 40 hebben en frambozenzaadolie zou bescherming bieden tussen SPF 25-50. Je ziet het al, het is nattevingerwerk en dat is gelijk waarom er zoveel discussie over de vraag of dit wel een veilige manier van zonbescherming is. Onderzoek wijst uit dat vele oliën slechts 20% tot 30% van de zonnestralen absorberen.

Nanodeeltjes

Natuurlijke zonneproducten op basis van titaniumdioxide en zinkoxide worden dus als veiliger beschouwd, maar de grootste klacht erover is de witte waas die het geeft. Niet bepaald mooi. Daar is een oplossing voor bedacht door deze ingrediënten af te breken tot nanodeeltjes. Deze zijn zo klein dat ze niet waarneembaar zijn voor het oog en dus geen witte waas achter laten, maar ze kunnen tegelijkertijd net als chemische zonnebrand onze huid binnen dringen en misschien wel schade aanrichten.

Wat zijn nanodeeltjes?

Nanodeeltjes zijn deeltjes die kleiner zijn dan 100 nanometer. Hoe kleiner de deeltjes, hoe beter ze beschermen tegen UVB, maar hoe slechter tegen UVA. Volgens onderzoek van de EU zijn nanodeeltjes veilig, omdat ze de huid niet diep genoeg penetreren.  Eigenlijk is er nog onvoldoende onderzoek naar gedaan om dit met 100% zekerheid vast te stellen. Inademing van nanodeeltjes is daarentegen bewezen slecht voor de gezondheid, maar daar is bij zonnebrandproducten gelukkig geen sprake van. Mensen met een geïrriteerde huid kunnen ook beter even geen producten gebruiken met nanodeeltjes. De EU verplicht fabrikanten te vermelden wanneer een ingrediënt in nanovorm is toegevoegd aan een product, met uitzondering van onder andere zonbeschermingsproducten (artikel 16). Met andere woorden, fabrikanten zijn niet verplicht te vermelden of er nanodeeltjes in je zonnebrandproducten zitten.

Zonnebrandcrème en het milieu

Of je nou natuurlijke of chemische zonnebrand smeert, de kans is groot dat je eens, of misschien wel meerdere keren, per jaar gaat zwemmen in de zee. Is goed voor je huid en je algehele gezondheid. Alleen... al die opgesmeerde zonnebrand spoelt af in onze zeeën en oceanen. Miljoenen, misschien wel miljarden, keren per dag. Dag in, dag uit. Onder invloed van zonnestralen verandert de chemische zonnebrand in waterstofperoxide, wat veel schade toebrengt aan de fytoplankton, ook wel bekend als de grootste bron van zuurstof op onze planeet. Dus vrij belangrijk om die intact te houden.

zonnebrand

Verder bleekt zonnebrandcrème in water de koraalriffen, zeer bijzondere en unieke ecosystemen waar wij nog veel van kunnen leren, mede omdat zij teveel aan koolstof verwijderen en recyclen. Tot slot bevatten chemische zonnebrandproducten vaak ingrediënten die de hormoonhuishouding kunnen verstoren, ook in dieren. Vanuit gezondheidsoverwegingen, maar ook met het ook op het milieu, is het dus verstandiger om natuurlijke zonnebrandcrèmes te gebruiken.


0 berichten

Er zijn nog geen reacties. Wees de eerste die een reactie plaatst!

Laat een reactie achter