Een van de langste en meest onbegrepen zenuwen in ons lichaam is de Nervus Vagus. Vagus betekent in dit geval niet dat het om een vage zenuw gaat, maar is afgeleid van het Latijnse woord ‘zwerver’ en dat is precies wat deze zenuw doet.

Deze lange zenuw zwerft van onze hersenen langs de hals, keel, slokdarm, oren, tong, hart, longen, maag, lever, alvleesklier, galblaas, nier, milt, darmen naar onze voortplantingsorganen.

De zenuw van Vagus maakt deel uit van het autonome zenuwstelsel, het systeem dat de functies van ons lichaam regelt waar we niet over na hoeven te denken (ademhaling, hartslag, spijsvertering, hormonen), dingen die we op onbewust niveau doen.

Bij mensen met stress, vermoeidheid, overbelasting, darmproblemen al dan niet vanwege voedselovergevoeligheden, hart- en vaatziekten, angsten, depressie, hersenmist, Parkinson, artritis, clusterhoofdpijn en migraine, vormen van epilepsie speelt deze zenuw vaker wel dan niet een belangrijke rol. Zij hebben vaak een lagere ‘vagus toon’.

 

Wat betekent deze Vagale tonus?

Dat klinkt veel ingewikkelder dan het is. De tonus betekent niets meer dan de veerkracht of bij spieren de spierspanning die de desbetreffende spier of in dit geval zenuw aankan. De sterkte van de vagusreactie staat bekend als de vagale tonus en kan worden bepaald door de hartslag te meten.

Elke keer als je inademt, klopt je hart sneller om de stroom van zuurstofrijk bloed rond te pompen in je lichaam. Adem uit en je hartslag vertraagt weer. De mate van verandering hiertussen is een van de vele dingen die door de Nervus Vagus worden gereguleerd. Hoe groter je verschil in hartslag wanneer je in- en uitademt, hoe hoger je vagale tonus. Oftewel des te meer veerkracht deze bezit.

 

Waarom is die vagale tonus zo belangrijk?

Mensen met een hoge tonus van de Nervus vagus:

1. Zijn beter in staat om te ontspannen in en na een stressvolle situatie
2. Genieten van een groter gevoel van welzijn, evenals sterkere relaties
3. Hebben een sterkere immuunsysteem respons, omdat deze zenuw de ontstekingsreactie van het lichaam reguleert

De Nervus Vagus krijgt grotendeels informatie die eerst via onze zintuigen is vertaald in ons hoofd naar wat we ergens van vinden op basis van onze eerdere ervaringen. Hier kunnen ook weer belemmerende overtuigingen een grote rol spelen. De Nervus Vagus pikt het hierna op en zou je kunnen zien als een soort koppelingssysteem tussen onze binnen- en buitenwereld. Het communiceert via allerlei stofjes aan ons lichaam over wat er in de buitenwereld gebeurt. Het vertelt als het ware ons lichaam hoe te reageren op basis van wat we vinden. Hierdoor snap je wellicht waarom de veerkracht van deze zenuw zo’n essentiële rol speelt in het verkrijgen van evenwicht na stressvolle situaties. Best belangrijk dus in deze tijd waar veel van ons gevraagd wordt.

Reguleert je vitale functies

Onderzoek toont aan dat een hoge vagale tonus je lichaam beter maakt in het reguleren van je vitale functies. Reguleren van bijvoorbeeld de bloedglucosewaarden, waardoor de kans op diabetes, beroerte en hart- en vaatziekten wordt verminderd.

Het verbeteren van de vagale tonus kan dus een grote invloed hebben op veel van onze grote volksgezondheidsproblemen waaronder hart- en vaataandoeningen en diabetes, darmaandoeningen, astma, diabetes, chronisch vermoeidheidssyndroom en obesitas. Maar ook in de geestelijke problematiek zoals bv. depressies en stress gerelateerde psychische aandoeningen.

De onderzoeken die lopen naar de Nervus Vagus kunnen de manier waarop we ziekten zien en behandelen behoorlijk veranderen.

 



 

Onderzoeken

Kijk maar eens naar onderzoeken die gedaan zijn waar een disfunctionerende Nervus Vagus een rol speelt:

• Darmproblemen zoals PDS en chronische darmontstekingen
• Condities waar een ontstekingsreactie aan ten grondslag ligt zoals reumatoïde artritis
• Obesitas en gewichtsproblemen, de Nervus Vagus reguleert de insuline afgifte en de afgifte van het hongersignaal
• Depressie. Het direct stimuleren van de Nervus Vagus is een middel tegen depressie waar geen antidepressiva meer helpen
• Deregulatie aan de HPA-as (Hypothalamus-Hypofyse-Bijnier). Deze drie spelen samen met de Nervus Vagus een belangrijke rol bij stressregulatie
• Angstgerelateerde klachten, waar het sympathisch zenuwstelsel overactief is
• Oververmoeidheid, hersenmist, fibromyalgie
• Autisme, ADHD, OCD
• Verschillende hartritmestoornissen
• Tinnitus (oorsuizen)
• Slaapstoornissen
• Stimuleert de productie van oxytocine
• Keel-/Slik-/Hoestproblemen
• GERD (maag)
• Voedselintoleranties en allergieën
• Migraine
• B12 tekorten door verminderde opname
• Epilepsie. Het direct stimuleren van de Nervus Vagus is een middel tegen sommige vormen van epilepsie
• Problemen met maagzuurgraad, problemen met de Hersen-Darm-as, hoeveelheid gal
• Problemen met histamine-regulatie
• De Nervus Vagus speurt naar ontstekingsreacties en geeft dit bij een goede veerkracht door aan de hersenen.
• Goede vagale tonus reguleert de productie van TNF (tumor necrose factor) die chronische ontsteking veroorzaakt als onderdeel van het immuunsysteem om het lichaam te helpen genezen, maar deze TNF kan organen en bloedvaten juist beschadigen als het aanhoudt wanneer het niet nodig is
• Bloedsuikerbalans
• Vruchtbaarheid en orgasmes
• Slaap
• Het is betrokken bij ons leervermogen en het vermogen dit goed op te slaan
• Het speelt een belangrijke rol bij astma, eczeem
• Het speelt een belangrijke rol bij hormoonverstoringen bv schildklier
• en dan nog een onschuldige, het stopt de hik

En er lopen nog heel wat onderzoeken naar deze belangrijke zenuw.

 

Maar hoe kunnen we de Tonus vagus zenuw stimuleren?

Er zijn invasieve en non-invasieve methoden. We gaan het vooral hebben over de non-invasieve methoden, dit zijn de methoden die je zelf kunt toepassen.

Maar om een invasieve methode te noemen: bij langdurige depressie die niet lijkt te reageren op medicatie en sommige vormen van epilepsie en reumatoïde artritis, wordt gebruikt gemaakt van diepe hersenstimulatie door middel van het stimuleren van de Nervus Vagus zelf in het brein. Of de plaatsing van een zenuwstimulator die een klein elektrisch stroompje afgeeft die de Nervus Vagus prikkelt die naar het hart loopt.

Er loopt een onderzoek naar een minder invasieve methode, de stimulatie in het oor waar een deel van de Nervus Vagus langsloopt door middel van elektriciteit.

 

Wat kun je zelf doen?

Het lijken eenvoudige toepassingen maar ze zijn effectief omdat ze de nervus Vagus aanspreken.

Blootstelling aan kou: de Nervus Vagus wordt geactiveerd door gecontroleerde blootstelling aan kou. Bijvoorbeeld koud douchen. Probeer het eens een week. Iedere keer aan het einde van je douche, 1 minuut koud afspoelen. Je hoeft niet te beginnen met 1 minuut maar je bouwt het langzaam op. Ook hoef je niet met je hele hoofd eronder, alleen je gezicht is ook goed.



 

Beweging: afgezien van verschillende andere positieve effecten op zowel de fysieke en mentale gezondheid, stimuleert lichaamsbeweging ook de Nervus Vagus.

Een gezellig avondje met je vrienden: positieve sociale interacties en verbinding, stimuleert het de Nervus Vagus. Lachen verhoogt de hartslagvariatie en werkt als een stemmingsbooster.

Probiotica: wie had het gedacht, je darmbacteriën kunnen je Nervus Vagus stimuleren. De bacteriën verminderen stresshormonen door andere hormonen zoals serotonine te stimuleren. Deze goede bodem zorgt weer voor afgifte van goede signalen aan de Nervus Vagus.

Diepe en rustige ademhaling: Ga voor jezelf eens na hoeveel ademhalingen per minuut je normaal gesproken hebt, terwijl je rustig zit. Probeer deze eens wat naar beneden te brengen of in iedere geval een paar minuten per dag bewust met je ademhaling bezig te zijn. De ademhaling moet diafragmatisch zijn, diep, lang en langzaam. In een paar ademhalingen zul je merken dat je meer ontspannen bent en minder ademhalingen per minuut nodig hebt. En dit heeft een effect op? Juist ja, je Nervus Vagus. Dus ademen maar...

Yoga en meditatie: beiden stimuleren de Nervus Vagus door het gebruik van ademhaling en bewustzijnsoefeningen. Sommige oefeningen stimuleren bewust de Nervus Vagus waardoor Yoga de productie van GABA aanmoedigt, een neurotransmitter die een kalmerend effect heeft op de hersenen. Meditatie is ook bekend door de positieve impact op de vagale tonus en zelfbeeld.

Massage: rustige massage helpt bij het stimuleren van de Nervus Vagus.

Lachen: altijd al willen weten waarom lachen gezond voor je is? Vooral die gierende uithaal zorgt voor een langere uitademing en stimuleert daardoor de Nervus Vagus die hierdoor aangezet wordt om allerlei gelukshormonen aan te laten maken.

Als je toch wilt lachen; briesen als een paard schijnt ook een goede te zijn. Vooral door de vibratie van de lippen. Deze techniek wordt alleen ondersteund door anekdotisch bewijs van mensen die met paarden of kinderen werken.

De volgende methoden kunnen helpen bij het herstellen van gewoontepatronen en het bevorderen van positieve emoties:

• Dankbaarheid.
• Tijd doorbrengen in de natuur.
• Creatieve en positieve visualisaties.
• Aroma Freedom Techniek

Intermittent Fasting (IF) staat voor periodiek vasten. De rol van de Nervus Vagus is ook om de energiebalans en energie-inhoud in het lichaam te reguleren. Intermittent Fasting of het verminderen van calorieën kan een optie zijn voor het verbeteren van vagale tonus, omdat het heeft aangetoond dat het de hartslag variabiliteit verhoogt, in dierstudies.

Qigong helpt de vagale toon te vergroten. Qigong is een oud Chinees gezondheidszorgsysteem dat verschillende bewegingen, houdingen, ademhalingstechnieken en gerichte aandacht omvat.

Gorgelen: de Nervus Vagus heeft een directe verbinding met de spieren in de achterkant van je keel die je helpen gorgelen.

Hypnose kan de Nervus Vagus stimuleren. Hypnose of hypnotherapie is een therapeutische techniek waarbij een beoefenaar een trancetoestand induceert die lijkt op gericht dagdromen en die gekenmerkt wordt door een verhoogde gevoeligheid voor suggestie. Hypnose is gebruikt om pijn te blokkeren, angst, depressie, slaapstoornissen en opvliegers te behandelen tijdens de menopauze. De effecten van hypnose worden voornamelijk gemedieerd door de Nervus Vagus.

De Nervus Vagus is dus verre van een vage zenuw...

 

Pin voor later